In de jaren ’90 ontdekte Shigeru Ban dat de recycleerbare kartonnen structuren waarmee hij experimenteerde, een groter nut konden hebben. Tijdens de burgeroorlog in Rwanda in 1994 zochten meer dan twee miljoen vluchtelingen een onderkomen in VN-kampen. Kampen die volgens Shigeru Ban op veel manieren tekortschoten en een grote impact hadden op de omgeving. Hij stelde daarom voor om kartonnen buizen te gebruiken om de shelters te bouwen. Dat bleek veel goedkoper dan het aluminium en plastic dat de VN ter beschikking stelde en de impact op het milieu was veel minder.
Het is in die periode dat Shigeru Ban zich heel erg bewust werd van zijn sociale plicht als architect. Hoewel hij enerzijds bekend is voor prachtige prestigeprojecten als het Centre Pompidou in Metz, de Swatch & Omega Campus in Biel (Zwitserland) of het Japanse paviljoen op de wereldtentoonstelling in Hannover, werkt de innemende zestiger net zo goed voor minder vermogende opdrachtgevers. Hij verricht ook baanbrekend onbetaald werk voor het Voluntary Architects Network, een ngo die slachtoffers in rampgebieden een menswaardig (tijdelijk) onderkomen wil bieden.
Met weinig tijd en nauwelijks budget slaagt Shigeru Ban er telkens in om in die noodgebieden resultaten te boeken die nauwelijks moeten onderdoen voor zijn bekendere grote projecten. Tegelijkertijd verliest hij thema’s als duurzaamheid en recycleerbaarheid niet uit het oog. In 1995 bouwde hij bijvoorbeeld 50 shelters van karton voor de slachtoffers van de verwoestende aardbeving in Kobe (Japan). Bovendien bouwde hij samen met zijn studenten op 5 weken tijd een kerk uit karton. De bedoeling was dat die 3 jaar dienst zou doen, maar ze zou uiteindelijk meer dan 10 jaar blijven staan. Toen werd ze afgebroken en in Taiwan, waar op dat moment ook een aardbeving lelijk had huisgehouden, weer opgebouwd.
In de jaren nadien bouwde Shigeru Ban shelters in onder meer Turkije, Sri Lanka, Haïti en China. Na de aardbeving in L’Aquila (2007) bouwde hij een tijdelijk auditorium in de Italiaanse stad. Ook na de doortocht van orkaan Katrina bouwde hij noodwoningen voor de Make it Right Foundation van Brad Pitt.
